Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2018, vol. LII, br. 3, str. 1025–1046
jezik rada: srpski
Originalni naučni rad
udk: 347.724
doi: 10.5937/zrpfns52-19878
Autor:
Dr Vladimir Ž. Marjanski, vanredni profesor
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
V.Marjanski@pf.uns.ac.rs
Sažetak:
Smanjenje osnovnog kapitala je zakonom utvrđen postupak čije uspešno sprovođenje za posledicu ima smanjenje vrednosti do tada registrovanog osnovnog kapitala. Predmet ovog rada su neka od najznačajnijih pitanja u vezi sa postupkom smanjenja osnovnog kapitala: vrste, svrha (cilj) i načini smanjenja osnovnog kapitala društva s ograničenom odgovornošću. Iako se u Zakonu o privrednim društvima ne pominju vrste smanjenja osnovnog kapitala, u ekonomskoj i pravnoj teoriji, ali i uporednom pravu izgrađena je podela smanjenja osnovnog kapitala prema dva kriterijuma. Prema ekonomskom kriterijumu, jednako kao i kod povećanja osnovnog kapitala, razlikuju se efektivno i nominalno smanjenje osnovnog kapitala. Pomenuta ekonomska podela dovela je do stvaranja dva različita pravna postupka smanjenja osnovnog kapitala u pravu privrednih društava. U tom smislu razlikuju se redovni (nem. ordentliche Kapitalherabsetzung) i pojednostavljeni postupak smanjenja osnovnog kapitala (nem. verainfachte Kapitalherabsetzung). Cilj ili više njih su razlozi zbog kojih se sprovodi smanjenje osnovnog kapitala. Cilj (svrha) smanjenja osnovnog kapitala je, s jedne strane, obaveštenje poveriocima o stanju društva i, s druge strane, zaštita članova društva s ograničenom odgovornošću. Od vrsta i ciljeva smanjenja osnovnog kapitala treba razlikovati načine tj. pravne tehnike kojima se dolazi do smanjenja osnovnog kapitala. Do poslednjih izmena i dopuna Zakona o privrednim društvima na smanjenje osnovnog kapitala društva s ograničenom odgovornošću shodno su se primenjivale odredbe o smanjenju osnovnog kapitala akcionarskog društva. Dakle, nije postojala posebna regulativa koja bi se odnosila na smanjenje osnovnog kapitala društva s ograničenom odgovornošću. Nova regulativa je, međutim, nepotpuna. Ovakvo nepotpuno regulisanje ovog postupka, uz istovremeno potpuno ukidanje shodne primene normi o smanjenju osnovnog kapitala akcionarskog društva, verovatno će izazvati još veće probleme u praksi.
Ključne reči:
osnovni kapital, smanjenje osnovnog kapitala, društvo s ograničenom odgovornošću, ulozi, udeli