Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2017, vol. LI, br. 4, str. 1177–1206
jezik rada: engleski
Originalni naučni rad
udk: 341.24:341.645
doi: 10.5937/zrpfns51-15359
Autor:
Dr Rodoljub M. Etinski, redovni profesor
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
R.Etinski@pf.uns.ac.rs
Sažetak:
Istraživanje prakse tumačenja različitih međunarodnih sudova pokazuje da postoji izvesna korelacija između prirode i drugih karakteristika pojedinih ugovora i korišćenih sredstava tumačenja, koja je izražena u činjenici da su neka sredstva tumačenja korišćena mnogo češće nego druga i da je nekima pridavana veća težina nego drugim. Češće korišćena sredstva i sredstva kojima je pridavan veći značaj u tumačenju nekog posebnog ugovora ili nekih ugovora iste vrste bi mogla da se nazovu „modelom tumačenja“. Model tumačenja konstitutivnih akata međunarodnih organizacija daje prioritet širokom tekstualnom kontekstu, predmetu i cilju ugovora kao i praksi primene ugovora. Ili, model tumačenja Evropske konvencije o ljudskim pravima širi granice izvora informacija relevantnih za tumačenje i daje prioritet izrazima savremenog razumevanja teksta Konvencije. Model tumačenja investicionih ugovora u prvi plan stavlja pripisivanje običnog značenja terminima, kontekst, prethodne arbitražne odluke i doktrinu.
Izbor sredstava tumačenja i određivanje njihove važnosti može da bude delimično određeno karakteristikama i prirodom pitanja na koje tumačenje treba da da odgovor. Naravno, i same karakteristike sredstava tumačenja su relevantne za izbor i značaj sredstava u konkretnom slučaju.
Model tumačenja u kombinaciji sa prirodom postavljenog pitanja bi mogao da rezultira u određenim očekivanju u pogledu izbora sredstava tumačenja i njihovog vrednovanja. Ukoliko bi sud odstupio od takvih očekivanja, koja su zasnovana na njegovor ranijoj praksi, sud bi trebao da opravda to odstupanje navođenjem ubedljivih razloga.
Ključne reči:
međunarodni ugovori, sredstva tumačenja, značaj.