Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2024, vol. LVIII, br. 1, str. 203-222
jezik rada: srpski
Pregledni rad
udk: 343.261-052: 342.7:[347.61
doi:10.5937/zrpfns58-49778
Autori:
Ivan Milić
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
i.milic@pf.uns.ac.rs
ORCID ID: 0000-0002-7916-5590
Zdravko Grujić
Univerzitet u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici
Pravni fakultet u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici
zdravko.grujic@pr.ac.rs
ORCID ID: 0000-0001-7433-1468
Sažetak:
Savremeni sistem izvršenja kazne zatvora, za razliku od prvih klasičnih sistema izvršenja ove kazne, zasniva se na principima individualizacije, resocijalizacije i humanog postupanja sa osuđenim licima. Prilagođavanje načina izvršenja kazne zatvora osuđenom licu u cilјu što efikasnijeg ostvarivanja svrhe kažnjavanja predstavlјa osnovni princip savremenog sistema izvršenja kazne zatvora ili preduslov za ostvarivanje uspešne resocijalizacije osuđenog lica. Princip humanog postupanja prema osuđenim licima bazira se na propisivanju osnovnih (minimalnih) prava osuđenika na izdržavanju kazne zatvora nacionalnim pravnim propisima, ali i uspostavlјanju minimalnih standarda prava na regionalnom, globalnom i međunarodnom nivou. Imajući u vidu usklađenost zakonodavstva Republike Srbije sa standardima propisanim međunarodnim izvorima u oblasti prava lica lišenih slobode, prava osuđenih lica na izdržavanju kazne zatvora na posete članova porodice i ostvarivanje kontakata sa spolјnim svetom predstavlјaju značajan činilac u ostvarivanju resocijalizacije osuđenih lica i preduslov njihove uspešne reintegracije u socijalnu zajednicu.
Prava osuđenih lica koja kaznu zatvora izdržavaju u kaznenim zavodima razlikuju se, pre svega, u zavisnosti od toga da li je reč o opštoj osuđeničkoj populaciji ili je, pak, reč o tzv. posebnim kategorijama lica osuđenih na kaznu zatvora. Jedno od osnovnih prava osuđenih lica koja kaznu zatvora izdržavaju u kaznenom zavodu jeste pravo da ih posećuju članovi porodice. Predmet pažnje autora je upravo pravo na posete članova porodice, ali i ostvarivanja drugih kontakata sa spolјnim svetom. Reč je o pravu koje, u osnovi, imaju sve kategorije osuđenih lica, ali se pravo na posete članova porodice, obim i učestalost poseta i kontakata sa spolјnim svetom razlikuje u zavisnosti od kategorije i položaja osuđenog lica u kaznenom zavodu i mogućnosti korišćenja proširenih prava (pogodnosti) osuđenika.
Ključne reči:
osuđeni, kazna zatvora, član porodice, zatvor, prava osuđenih, pravo na posete.