Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2021, vol. LV, br. 2, str. 511–524
jezik rada: srpski
Pregledni rad
udk: 351.74/.78(497.1)„1941/1945„
doi: 10.5937/zrpfns55-32972
Autor:
Radojica Lazić
Akademija za nacionalnu bezbednost, Beograd
lazicr@orion.rs
Sažetak:
U Drugom svetskom ratu razvoj obaveštajno-bezbednosnih struktura na tlu Kraljevine Jugoslavije odvijao se u izuzetno složenim političko-bezbednosnim uslovima. Posle aprilskog rata i potpisivanja kapitulacije 17. aprila 1941. godine, Ministarstvo unutrašnjih poslova Kraljevine Jugoslavije nastavilo je da deluju u okviru kraljevske Vlade u izbeglištvu.
Nakon okupacije izvršeno je rasparčavanje Jugoslavije od nemačkih i italijanskih snaga i njihovih saveznika i kvislinga. Teritorija države bila je podeljena na dve osnovne sfere interesa – nemačku i italijansku, koja je važila sve do kapitulacije Italije 1943. godine, kao i na četiri okupaciona područja: nemačko, italijansko, mađarsko i bugarsko. Pripadnici „Hrvatskog ustaškog pokreta” su 10. aprila 1941. godine proglasili formiranje Nezavisne države Hrvatske (NDH), koja je obuhvatala u početku teritorije Hrvatske i BiH, a od oktobra 1941. i Srem sa Zemunom.
U ovom radu sagledavaće se delovanje obaveštajno-bezbednosnih institucija na teritoriji tadašnje okupirane države, sa posebnim osvrtom na razvoj bezbednosnih organa partizanskog pokreta.
Ključne reči:
Drugi svetski rat, Kraljevina Jugoslavija, bezbednosne strukture, četnički pokret, partizanski pokret, savezničke misije, Odeljenje zaštite naroda