Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2020, vol. LIV, br. 2, str. 709–727
jezik rada: srpski
Pregledni članak
udk: 2-78:342.731
doi: 10.5937/zrpfns54-26564
Autor:
Dr Dalibor Đukić, docent
Univerzitet u Beogradu
Pravni fakultet u Beogradu
dalibor.djukic@ius.bg.ac.rs
Sažetak:
Osnovni preduslov da bi subjekti verske slobode mogli da egzistiraju u pravnom poretku jeste posedovanje pravnog subjektiviteta. Pravo na sticanje pravnog subjektiviteta ne tiče se samo verskih organizacija, već i njihovih službenika, rukovodstva i samih članova čije se ostvarivanje prava na slobodu veroispovesti može ostvariti jedino u zajednici sa drugim licima. Zato se ovo pravo dovodi u vezu sa pravom na slobodu udruživanja i sa načelom nediskriminacije. U radu su analizirane tri bitne karakteristike postupka registracije crkava i verskih zajednica: neobaveznost, ekspeditivnost i transparentnost. Osnovna hipoteza rada je da se postupak priznavanja statusa pravnog lica verskim organizacijama u pojedinim situacijama koristi kao instrument državne kontrole nad njihovim radom i delovanjem. Druga hipoteza je da pravni subjektivitet verskih organizacija može biti priznat na različite načine, pri čemu svako gašenje ili poricanje tog subjektiviteta predstavlja ograničenje slobode veroispovesti koje, da bi bilo dopušteno, mora ispunjavati uslove predviđene međunarodnopravnim standardima u oblasti zaštite osnovnih ljudskih prava i sloboda.
Ključne reči:
verske organizacije, pravni subjektivitet, sloboda udruživanja, sloboda veroispovesti.