Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2018, vol. LII, br. 3, str. 1047–1058
jezik rada: srpski
Pregledni članak
udk: 342.31“11/13“
doi: 10.5937/zrpfns52-19829
Autori:
Dr Dragutin Avramović, vanredni profesor
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
d.avramovic@pf.uns.ac.rs
Ilija Jovanov, asistent
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
i.jovanov@pf.uns.ac.rs
Sažetak:
Ideja o vladavini na osnovu sporazuma u teorijskoj misli prisutna je od antičkih dana do savremenog doba. U ovom tekstu autori pokušavaju da rasvetle teoriju društvenog ugovora u jednom kraćem periodu srednjeg veka, od 12. do 14. veka, ističući pojedine mislioce koji su svojim stavovima i pisanjem dotakli ugovornu teoriju vladavine. U tom smislu se ispituju neki od osnovnih elemenata razvijene, novovekovne teorije društvenog ugovora iz 18. veka, poput određenih prava naroda u vezi sa postavljanjem vlastodržaca i uspostavljanje ograničene vlasti. U periodu u kojem je crkva imala izuzetnu ulogu u društvenom životu, pa i u vršenju svetovne vlasti, pažnja je posvećena i odnosu između duhovnog i svetovnog poglavara dve konkurentne organizacije koje su vremenom počele po tehnici upravljanja da liče jedna na drugu. Iz svega toga autori izvode zaključak koji ukazuje da se više radi o konceptu razvitka nego o zaokruženoj teoriji vladavine na osnovu društvenog ugovora.
Ključne reči:
društveni ugovor, ograničena vlast, crkva, suverenost monarha, narodna suverenost