Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2017, vol. LI, br. 4, str. 1741–1754
jezik rada: srpski
Pregledni članak
udk: 658.23:349.412.2(497.11)
doi: 10.5937/zrpfns51-15961
Autor:
Danijela Kukuruzović, student doktorskih studija
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
danijelakukuruzovic@yahoo.com
Sažetak:
Pravo svojine na građevinskom zemljištu je samo jedno od mnogih imovinskih prava koje je bilo predmet oduzimanja od fizičkih i pravnih lica u periodu nakon završetka Drugog svetskog rata, od strane državnih vlasti, dok je osnova oduzimanja bilo mnogo. Vraćanje oduzetih imovinskih prava predstavlja obavezu svake države koja proklamuje vladavinu prava kao jedno od ustavnih načela, te su radi postizanja tog cilja doneta dva zakona kojima je uređeno navedeno pitanje: jedan, kojim je ovo pitanje uređeno na opšti način, i drugi, koji se odnosi samo na crkve i verske zajednice. Međutim, navedenim zakonima su pojedina pitanja na različit način regulisana, kao što su prava trećih lica na oduzetom građevinskom zemljištu i drugim nepokretnostima, posebno prava imalaca stvarnih i ličnih službenosti, te prava zakupaca nepokretnosti. Mogućnost vraćanja prava svojine na građevinskom zemljištu je ograničena sa više faktora, pri čemu se mora uspostaviti ravnoteža između interesa bivših vlasnika građevinskog zemljišta, interesa fizičkih i pravnih lica koji imaju pravo svojine na objektima izgrađenim na tom zemljištu nakon oduzimanja i opštih društvenih interesa. Stoga se princip naturalne restitucije, iako je predviđen kao osnovni princip restitucije imovinskih prava, pa i prava svojine na građevinskom zemljištu, u praksi sprovodi sa mnogo odstupanja.
Ključne reči:
građevinsko zemljište, nacionalizacija, restitucija oduzete imovine.