Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2017, vol. LI, br. 3 tom 2, str. 1055–1072
jezik rada: engleski
Originalni naučni rad
udk: 347.232:712.24]:341.222(439)
doi: 10.5937/zrpfns51-13620
Autor:
Dr Janoš Ede Silađi, vanredni profesor
Univerzitet u Miškolcu
Pravni fakultet
civdrede@uni-miskolc.hu
Sažetak:
Budući da Srbija radi na usklađivanju svojih propisa o poljoprivrednom zemljištu sa pravom Evropske unije, treba imati u vidu da pravo Evropske unije u vezi sa prekograničnim sticanjem poljoprivrednog zemljišta nije statičan fenomen. Naime, reč je o problemu koji je poprilično kontroverzan među institucijama i državama članicama Evropske unije. O ovome svedoči značajan broj postupaka po tužbi zbog neispunjenja obaveza koje Evropske komisije pokreće protiv država članica koje su Evropskoj uniji pristupile počev od 2004. godine (u daljem radu označene kao nove države članice). Međutim, treba napomenuti i to da se ova debata ne tiče isključivo novih država članica, nego je opštijeg karaktera, jer postoje brojna otvorena pitanja koja se takođe mogu ticati starih država članica. To je razlog (ili jedan od najistaknutijih razloga) zbog kog je Evropski parlament u 2017. godini usvojio izveštaj o stanju koncentracije poljoprivrednih površina u Evropskoj uniji. Deluje da su problemi u vezi sa zemljištem dobili na značaju u Evropskoj uniji, što se može dovesti u vezu sa činjenicom da je Evropska unije u svojevrsnoj krizi. Ona bi trebalo da redefiniše svoju organizaciju, ciljeve i, povrh toga, da drugačije uredi brojne oblasti života. Evropski savet za ruralno pravo (poznatiji kao CEDR po francuskom nazivu Comité Européen de Droit Rural) je svojevrsna „think-tank“ organizaciji koja pruža podršku i savete institucijama Evropske unije. Ona se između ostalog, bavi i prekograničnim aspektima zemljišnog prava na nivou Evropske unije. To je, pre svega došlo do izražaja na kongresu održanom u Potsdamu 2015. godine i konferenciji održanoj u Briselu 2017. godine povodom šezdesetogodišnjice CEDR. Na mađarskoj konferenciji koja je 2017. godine održana u Budimpešti, okupili su se eksperti mađarskog Udruženja za poljoprivredno pravo i predstavnici mađarske Akademije nauka zaduženi za oblast javnog prava u cilju predstavljanja mogućih poboljšanja za Evropsku uniju i njene države članice. S tim u vezi, u članku su predstavljena osnovna pravila u vezi sa sticanjem poljoprivrednog zemljišta, postupak po tužbi zbog neispunjenja obaveza protiv Mađarske (u daljem radu označeni kao mađarski slučajevi), izveštaj Evropskog parlamenta i opšti zaključci budimpeštanske konferencije. Mađarski slučajevi nisu bitni samo za Mađarsku, budući da je Evropska komisija izrazila zabrinutost o najvećem broju odredaba mađarskog zemljišnog prava koje su poznate i u ostalim novim državama članicama. Imajući u vidu mali broj slučajeva u vezi sa zemljišnim pravom koji su do sada bili raspravljeni pred Sudom pravde Evropske unije, mađarski slučajevi bi mogli biti od značaja za celu Evropsku uniju i njenu budućnost.
Ključne reči:
zemljišno pravo – poljoprivredno zemljište – sticanje svojine.