Ceo tekst rada:
Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2014, vol. XLVIII, br. 1, str. 7–24
jezik rada: srpski
Originalni naučni rad
udk: 347.2(37)
doi: 10.5937/zrpfns48-6123
Autor:
Dr Antun Malenica, profesor emeritus
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
Sažetak:
Među romanistima danas ne postoji konsenzus o tome kako je nastao tehnički termin rimskog klasičnog prava res sanctae i da li su res sanctae u rimskom prethrišćanskom periodu bile istinske, prave, stvari božanskog prava. Polazeći od jednog Servijevog teksta, autor nakon šire analize izvora zaključuje da je termin sancta izveden iz reči sancire kojom je u najstarije vreme označavan poseban postupak osvećivanja granica grada, hrama ili zemljišne parcele uzdužnim prosipanjem kapljica krvi žrtvovane životinje. Uzimajući u obzir značaj religije u rimskom prethrišćanskom periodu, obeležja i značaj ius-a divinum u tadašnjem pravnom poretku, te rezultate analize tekstova laičke jurisprudencije, autor zaključuje da su res sanctae u rimskom paganskom periodu smatrane istinskim stvarima božanskog prava i da ih samo Gaj među velikim klasičnim pravnicima smatra potkategorijom stvari božanskog prava.
Ključne reči:
res sancta, res sacra, res religosa, res divini iuris, ius divinum, paganska religija, Servije, Marcijan, Ulpijan