Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2011, vol. XLV, br. 3 tom 2, str. 817–830
jezik rada: nemački
Pregledni članak
udk: 364.35(439)
doi: 10.5937/zrpfns45-0112
Autor:
Dr Judit Barta, docent
Univerzitet u Miškolcu
Pravni fakultet u Miškolcu
Sažetak:
Mađarska je bila prva srednjo-evropska država koja je ostvarila model penzionog sistema izrađenog od strane Svetske banke, te uvela obavezno privatno penziono osiguranje sa kapitalnim pokrićem, kao drugi stub sistema penzijskog osiguranja.
Parlament je 1997. godine usvojio tri zakona kojima je ova reforma ostvarena.
Novi sistem obaveznog penzijskog osiguranja zasniva se na dva stuba. Prvi predstavlja državni sistem penzijskog osiguranja, zasnovan na distributivnom finansiranju, a drugi privatni sistem penzijskog osiguranja sa kapitalnim pokrićem.
Postoji i treći stub penzijskog osiguranja koji čine ulaganja u razne dobrovoljne privatne penzione fondove.
Tokom leta 2010. godine na osnovu zajedničke poljsko-mađarske inicijative, devet članica Evropske unije je podnelo predlog Komisiji radi izmena budžetskih pravila i pravila o računanju državnog duga. Cilj predloga je bio da se u finansijskim obračunima prema Evropskoj uniji uzmu u obzir i državni izdaci u vezi sa reformom penzijskog sistema.
Evropska unija je najpre odbila predlog. Vlada Mađarske se umesto daljih diplomatskih koraka odlučila da brzim i sukcesivnim izmenama zakona promenai sistem privatnih penzionih fondova. Najznačajniju novinu predstavlja zakon usvojen 13. decembra 2010. godine, kojim se menjaju sedam drugih važnih zakona. Članovi privatnih penzionih fondova su morali da do 31. januara 2011. godine odluče da li će ostati u privatnim penzionim fondovima ili će se priključiti penzionom sistemu zasnovanom isključivo na principu socijalnog osiguranja.
Osiguranicima, koji se nisu vratili u sistem državnog penzionog osiguranja, od 1. decembra 2011. godine ne računa se više staž osiguranja, te izgubili su pravo na državnu penziju.
Prema podacima objavljenim u februaru 2011. godine, 98% članova privatnih penzionih fondova vratilo se u sistem državnog penzijskog osiguranja.
Ključne reči:
penzija, penzioni sistem, obavezno penzijsko osiguranje, dobrovoljno penzijskog osiguranje