Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2009, vol. XLIII, br. 2, str. 345-380
jezik rada: srpski
Originalni naučni rad
udk: 340.132:343.2
interdoi: 10.5937/zrpfns43-0043
Autor:
Dr Branislav Ristivojević, docent
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
Sažetak:
Cilj rada je da preispita postojeće kanone tumačenja kako bi proverio da li postoje posebna pravila ove faze primene krivičnog prava. Budući da je tumačenje prava isključivo domen pravne nauke u tom cilju je autor preispitao postojeću literaturu posvećenu ovoj problematici.
U prvom delu rada autor je dao opšte značenje tumačenja.
U drugom delu rada autor se osvrnuo na opšta pitanja tumačenja prava kao što su potreba za tumačenjem pravnih normi, postupak i pravila kojima tumačenje podleže kao i granice do kojih se u ovom postupku može kretati. Autor je ovde ukazao i na načelne razlike u tumačenju bilo koje pravne norme i one koja pripada krivičnom pravu.
U trećem delu rada autor predstavlja podele tumačenja po vrstama i izdvaja najznačajniju podelu tumačenja, a to je podela na tumačenje po metodama odnosno sredstvima. U ovom delu rada autor se posebno zadržava na ciljnom tumačenju kao ključnom metodu tumačenja obzirom na činjenicu da ovaj metod daje konačan odgovor na pitanje o pravom smislu pravne norme. Tom prilikom autor preispituje postojeće naučne postavke po pitanju tumačenja krivičnopravne norme. S jedne strane saglašava se sa stavom da ne postoje posebna upotreba metoda ili sredstava tumačenja u polju krivičnog prava, ali istovremeno dovodi u pitanje većinski stav u nauci o značenju pojedinih načela krivičnog prava kao merila prilikom vršenja ciljnog tumačenja.
Ključne reči:
tumačenje, metode tumačenja, krivično pravo, norma, pravna norma, funkcije krivičnog prava, načela krivičnog prava, načelo zakonitosti, načelo o osnovu i granicama krivičnopravne prinude