Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad
2006, vol. XL, br. 1, str. 301-311
jezik rada: srpski
Originalni naučni rad
udk: 342.5(091)
interdoi: 10.5937/zrpfns40-0015
Autor:
Mr Aleksandar Martinović, asistent
Univerzitet u Novom Sadu
Pravni fakultet u Novom Sadu
Sažetak:
Načelo podele vlasti jedno je od temeljnih pravno-po-litičkih načela modernih država. Ono predstavlja ugaoni kamen tzv. „pravne države“ – države u kojoj svi njeni organi deluju isključivo na osnovu ustava i zakona, a ne na osnovu arbitrerno shvaćenog „državnog interesa „. Načelu podele vlasti pojedini pisci pridaju još jednu dimen-ziju – političko-emancipatorsku. Ipak, podela vlasti, uzeta sama za sebe i nezavisno od ostalih faktora koji pojedinca čine istinski poli-tički slobodnim, nije apsolutni garant poštovanja ljudskih prava i sloboda, kao što pokazuje primer kontraverzne Francuske revolucije. Iako se načelo podele vlasti obično vezuje uz ime Šarla Monteskjea, i pre ovoga slavnog Francuza bilo je pisaca koji su isticali značaj ovog načela. Podela vlasti se, po pravilu, shvata tripartitno: kao podela državnih funkcija na zakonodavnu, izvršnu (upravnu) i sudsku. Danas se takvo shvatanje može označiti kao anahrono, jer ono ne uvažava stvar-nost moderne države u kojoj postoji veći broj državnih funkcija od tog mitskog broja tri. Analizom ustavnih i zakonskih propisa Republike Srbije dolazi se do jasnog zaključka da izvršna i upravna funkcija državne vlasti nisu sadržinski istovetne, već da su to dve bliske ali suštinski različite državne funkcije.
Ključne reči:
podela vlasti; apsolutna monarhija; Francuska re-volucija; izvršna funkcija; upravna funkcija